1 | اختلالات شخصيت پارانوئيد | A ـ عدم اعتماد و شكاكيت نافذ نسبت به ديگران ، بطوريكه انگيزه هاي آنان بد خواهانه تعبير شود ، كه در اوايل بزرگسالي شروع شده و خود را در زمينه هاي گوناگون نشان مي دهد و با چهار تا يا بيشتر از علايم زير مشخص است: 1- بدون دليل كافي ، ظن مي برد كه ديگران از او سوء استفاده مي كنند يا فريبش مي دهند. 2- بدون دليل كافي ، وفاداري و قابليت اعتماد دوستان و بستگان خود را مورد سئوال قرار مي دهد .3- در اعتماد بر ديگران مردد است چون مي ترسد از اطلاعات او بر عليه خودش استفاده شود .4- در اشارات و اتفاقات خوشخيم ، معاني تحقير آميز و تهديد كننده مي بيند .5- مدام كينه مي ورزد ، يعني تحقير و بي اعتنايي و اهانت را نمي بخشد .6- حملاتي بر رفتار و شخصيت خود برداشت مي كند كه براي ديگران روشن نيست ، در پاسخ خشمگين و حمله متقابل سريع است .7- سوء ظن مكرر ، بدون پايه ، نسبت به وفاداري به همسر يا شريك جنسي .B ـ منحصراً در جريان اسكيزوفرني ، اختلال خلقي با خصوصيات پسيكوتيك ، يا يك اختلال پسيكوتيك ديگر روي نمي دهد و ناشي از تاثير مستقيم يك اختلال طبي كلي نمي باشد . توجه : اگر ملاك ها قبل از شروع اسكيزوفرني وجود داشته باشد ، عبارت ’ پيش از بيماري ‘ را اضافه كنيد ، مثلاً : اختلال شخصيت پارانوييد ( پيش از بيماري ) . | Paranoid Personality Disorder (634) | 301.0 |
2 | اختلالات شخصيت اسكيزوئيد | A ـ الگوي نافذ گسستگي از روابط اجتماعي و محدوديت طيف تجربه و ابراز هيجان ، در موقعيت هاي بين فردي ، كه در اوايل بزرگسالي شروع شده و خود را در زمينه هاي گوناگون نشان مي دهد و با چهار تا يا بيشتر از علايم زير مشخص است: 1- از روابط نزديك ، از جمله عضو يك خانواده بودن نه لذت مي برد نه تمايلي براي آن دارد. 2- تقريباً هميشه فعاليتهاي انفرادي را انتخاب مي كند .3- اگر هم علاقه اي به رابطه جنسي با فردي ديگر داشته باشد ، بسيار اندك است .4- فعاليتهاي معدودي هست ، كه مي تواند از آنها لذت ببرد. 5- غير از بستگان درجه يك خود دوستان نزديك يا محرم ندارد . 6- نسبت به تعريف يا انتقاد ديگران بي تفاوت است .7- سردي هيجاني ، گسستگي يا سطحي بودن عواطف .B ـ منحصرا در جريان اسكيزوفرني ، اختلال خلقي با خصوصيات پسيكوتيك ، يك اختلال پسيكوتيك ديگر ، با اختلال نافذ مربوط به رشد ديده نشده و ناشي از آثار يك اختلال طبي كلي نيست .توجه : اگر ملاك ها قبل از شروع اسكيزوفرني وجود داشته باشد ، عبارت ’ پيش از بيماري ‘ را اضافه كنيد . مثلاً اختلال شخصيت اسكيزوييد ( پيش از بيماري ) . | Schizoid Personality Disorder (638) | 301.20 |
3 | اختلالات شخصيت اسكيزوتايپال | A ـ الگوي نافذ كمبود هاي اجتماعي و بين فردي مشخص با احساس ناراحتي حاد ، و كاهش توانايي براي روابط نزديك و نيز دگر گوني هاي شناختي و ادراكي و غرابت هاي رفتار ، كه در اوايل بزرگسالي شروع شده و خود را در زمينه هاي گوناگون نشان ميدهد و با پنج تا يا بيشتر از علايم زير مشخص است : 1- عقايد انتساب ( به استثناي هذيان هاي انتساب ) .2- باورهاي غريب و تفكر سحرآميز كه بر رفتار شخص تاثير گذاشته و با معيار هاي فرهنگي بيمار هماهنگ نيست ، مثل موهوم پرستي ، نهان بيني ، تله پاتي يا حس ششم . در كودكان و نوجوانان ، خيالات يا اشتغال ذهني غريب و غير عادي 3- تجربيات دركي غير عادي ، از جمله اختلال هاي حسي بدني . 4- تفكر و تكلم غريب ( مثل ابهام ، حاشيه پردازي ، استعاره ، پرداخت مفرط يا كليشه اي ) .5- سوء ظن يا تفكر پارانوييد . 6- عاطفه نامتناسب يا محدود .7- رفتار يا ظاهر غريب .8- غير از بستگان درجه يك ، دوست و محرمي ندارد .9- اضطراب اجتماعي مفرط كه با آشنايي كاهش نمي يابد و بيشتر با افكار پارانوييد مربوط است تا قضاوت منفي نسبت به خود . B ـ منحصراً در جريان اسكيزوفرني ، اختلال خلقي يا خصوصيات پسيكوتيك ، يك اختلال پسيكوتيك ديگر ، يا اختلال نافذ مربوط به رشد ديده نشده و ناشي از آثار يك اختلال طبي كلي نيست. توجه: اگرملاكها قبل از شروع اسكيزوفرني وجود داشته باشد عبارت ( پيش از بيماري ) را ذكر كنيد . | Schizotypal Personality Disorder (641) | 301.22 |
4 | اختلالات شخصيت ضد اجتماعي | A ـ الگوي نافذ بي اعتنايي به حقوق ديگران و زير پا نهادن آن كه از 15 سالگي شروع شده و با سه تا يا بيشتر از خصوصيات زير تظاهر مي كند: 1- ناتواني براي سازگاري با موازين اجتماعي در ارتباط با رفتار قانوني ، كه با دست زدن به اعمال تكراري ، كه زمينه را براي دستگيري فراهم مي كند ، تظاهر مي نمايد. 2- فريبكاري ، كه با دروغگويي مكرر ، استفاده از نامهاي غير واقعي ، يا گوش بري براي نفع و لذت شخصي مشخص مي گردد . 3- رفتار تكانشي و ناتواني براي طرحريزي پيشاپيش . 4- تحريك پذيري و پرخاشگري ، كه با نزاع و حملات فيزيكي مكرر تظاهر مي كند . 5- بي احتياطي نسبت به ايمني خود و ديگران .6- عدم احساس مسئوليت مستمر ، كه با ناتواني مكرر براي حفظ رفتار شغلي باثبات يا احترام گذاردن به تعهدات مالي تظاهر ميكند . 7- فقدان احساس پشيماني، كه با بيتفاوتي يا دليل تراشي نسبت به آزار ، بدرفتاري ، يا دزديدن مال ديگران تظاهر مي كند .B ـ سن فرد از 15 سال به بالا است C ـ قراين اختلال سلوك ، با شروع قبل از 15 سالگي وجود دارد. D ـ وقوع رفتار ضد اجتماعي منحصراً در جريان اسكيزوفرني يا دوره منيك نيست. | Antisocial Personality Disorder (645) | 301.7 |
5 | اختلالات شخصيت مرزي | الگوي نافذ ناتواني در روابط بين فردي ، خودانگاره ، عواطف ، و رفتار تكانشي بارز كه اوايل بزرگسالي شروع شده ، در زمينه هاي گوناگون وجود دارد ، و با پنج يا بيشتر از خصوصيات زير تظاهر مي كند : 1- اقدام هاي ديوانه وار براي اجتناب از ترك شدن خيالي يا واقعي . 2- الگوي بي ثبات و پر تنش روابط بين فردي كه با نوسان بين دو قطب آرماني كردن و بي ارزش نمودن مشخص است . 3- اختلال هويتي ، بي ثباتي بارز و مستمر خودانگاره يا احساس نفس .4- رفتار تكانشي حداقل در دو زمينه كه احتمال ضرر شخصي وجود دارد مثل ولخرجي ، سكس ، سوء مصرف مواد ، رانندگي بدون احتياط ، دوره هاي پر خوري . توجه : رفتار انتحاري و قطع عضو را كه در ملاك 5 آمده است منظور نكنيد .5- تهديد ، ژست يا رفتارهاي انتحاري مكرر يا رفتار جرح خويشتن . 6- بي ثباتي عاطفي بدليل ماهيت واكنشي خلق ( مثلاً حالت ملال دوره اي شديد ، تحريك پذيري يا اضطراب كه معمولاً چند ساعت و ندرتاً تا چند روز دوام مي يابد ) . 7- احساس مزمن پوچي .8- خشم شديد و نامتناسب يا اشكال در كنترل خشم مثل ابراز كج خلقي مكرر ، خشم مستمر ، يا نزاع مكرر . 9- تفكر پارانوييد موقت وابسته به استرس ، يا علايم تجزيه اي شديد . | Borderlin Personality Disorder (650) | 301.83 |
6 | اختلالات شخصيت نمايشي | الگوي نافذ هيجان زدگي و توجه طلبي ، كه در اوايل بزرگسا لي شروع شده ودر زمينه هاي گوناگون وجود دارد و با پنج تا يا بيشتر از علايم زير تظاهر مي كند : 1- در موقعيت هايي كه كانون توجه نيست احساس ناراحتي مي كند . 2- تعامل او با ديگران معمولاً با رفتار اغواگرانه و برانگيزنده جنس مشخص است .3- هيجانات را بطور سطحي و با تغييرات سريع ابراز مي كند . 4- مستمراً از ظاهر فيزيكي خود براي جلب توجه استفاده مي كند . 5- سبك گفتار او برداشت گرايانه ( امپرسيونيستي ) و فاقد جزئيات است . 6- بيان و هيجاناتش مبالغه آميز ، نمايشي و توام با خود نمايي است . 7- تلقين پذير است ، يعني به آساني تحت نفوذ ديگران و موقعيت ها قرار مي گيرد . 8- روابط را صميمانه تر از آنچه واقعاً هست ، تلقي مي كند . | Histrionic Personality Disorder (655) | 301.50 |
7 | اختلالات شخصيت خودشيفته | A ـ الگوي نافذ خودبزرگ بيني ( در خيال يا رفتار ) ، نياز براي تمجيد ، و فقدان هم حسي كه اوايل بزرگسالي شروع مي شود ، در زمينه هاي گوناگون وجود دارد و با پنج تا يا بيشتر ، از خصوصيات زير تظاهر مي كند :1- احساس خود بزرگ بينانه مبني بر مهم بودن خود دارد ( مثلاً در دستاوردها و استعدادهاي خود ، مبالغه مي كند ، انتظار دارد بدون موفقيت هاي متناسب ، فرد برتر شناخته شود ) .2- اشتغال ذهني با تخيلات موفقيت ، قدرت ، استعداد ، درخشندگي ، زيبايي و عشق ايده آل .3- معتقد است كه فردي استثنايي و خاص است و فقط افراد ( يا نهادهاي ) استثنايي و خاص مي توانند اورا بفهمند و بايد با او نشست وبرخاست داشته باشند .4- نيازمند تمجيد افراطي است .5- احساس صاحب استحقاق بودن يا شايستگي دارد . يعني انتظارات غير منطقي براي مداراي خاص و مطلوب يا موافقت حتمي با توقعات خود دارد . 6- در روابط بين فردي استثمارگر است ، يعني براي رسيدن به اهداف خود از ديگران بهره كشي مي كند . 7- فاقد هم حسي است ، نسبت به شناخت و همانند سازي با احساسات ديگران تمايلي ندارد .8- غالباً نسبت به ديگران غبطه مي خورد يا معتقد است كه ديگران حسودي او را مي كنند . 9- نگرش يا رفتارهاي خود خواهانه و پرنخوت نشان مي دهد. | Narcissistic Personality Disorder (658) | 301.81 |
8 | اختلالات شخصيت دوري گزين | الگوي نافذ مهار شدگي اجتماعي ، احساس بي كفايتي ، و حساسيت مفرط نسبت به ارزيابي منفي ، كه در اوايل بزرگسالي شروع مي شود ، در زمينه هاي گوناگون وجود دارد و با چهار تا يا بيشتر از خصوصيات زير مشخص است : 1- از فعاليت هاي شغلي مستلزم تماسهاي بين فردي قابل ملاحظه ، بدليل ترس از انتقاد ، عدم پذيرش يا ترد شدن ، اجتناب مي كند .2- بدون اطمينان از اينكه مورد محبت قرار خواهند گرفت ميل به معاشرت نشان نمي دهد . 3- بدليل ترس از شرمساري و مورد تمسخر واقع شدن در روابط صميمانه محدوديت نشان مي دهد .4- اشتغال ذهني با مورد انتقاد قرار گرفتن و طرد شدن در موقعيت هاي اجتماعي دارد .5- به دليل احساس بيكفايتي در موقعيت هاي بين فردي تازه حالتي مهار شده دارد .6- خود را از نظر اجتماعي نالايق ، فاقد جذابيت يا پست تر از ديگران تصور ميكند .7- در اقدام به ريسك شخصي يا درگير شدن در فعاليت هاي تازه به دليل احتمال شرمندگي بسيار مردد است . | Avoidant Personality Disorder (662) | 301.82 |
9 | اختلالات شخصيت وابسته | نياز عميق و مفرط براي مورد مراقبت واقع شدن ، كه به رفتار مطيعانه و وابسته مي انجامد . و ترس از جدايي ، كه در اوايل بزرگسالي شروع مي شود ، در زمينه هاي گوناگون وجود دارد و با پنج تا يا بيشتر از خصوصيات زير مشخص است : 1- بدون راهنمايي و اطمينان بخشي مفرط ديگران قادر به اخذ تصميمات روزمره نيست . 2- احتياج دارد كه ديگران مسئوليت اكثر زمينه هاي مهم زندگي او را بپذيرند . 3- در ابراز مخالفت با ديگران به دليل ترس از قطع حمايت و مقبوليت آنان دچار اشكال است . توجه : ترس هاي واقعگرايانه عقوبت يا تلافي را منظور نكنيد . 4- درشروع برنامه ها وانجام كارها به تنهايي دچاراشكال است (بدليل فقدان اعتماد به نفس درقضاوت يا توانايي ها تا فقدان انگيزش وانرژي) . 5- در طلب محبت وحمايت ديگران افراط مي كند ، تا حدي كه داوطلب انجام كارهايي مي شود كه ناخوشايند هستند . 6- وقتي تنها ست به دليل ترس مبالغه آميز از ناتواني براي مراقبت از خود احساس ناراحتي و درماندگي مي كند . 7- وقتي يك رابطه نزديك از هم مي گسلد فوراً در پي رابطه ديگري بعنوان منبع حمايت و مراقبت بر مي آيد .8- اشتغال ذهني غير واقعگرايانه با ترس از رها شدن به حال خود دارد . | Dependent Personality Disorder (665) | 301.6 |
10 | اختلالات شخصيت وسواسي-جبري | الگوي نافذ اشتغال ذهني با نظم وترتيب ، كمال طلبي و كنترل رواني و بين فردي ، به بهاي از دست دادن انعطاف پذيري ، صراحت وكارايي كه در اوايل بزرگسالي شروع مي شود ، در زمينه هاي گوناگون وجود دارد ، وبا چهار تا يا بيشتر از خصوصيات زير مشخص است : 1- اشتغال ذهني با جزئيات ، اصول ، فهرست ها ، ترتيب ، سازمان يا برنامه ، به گونه اي كه نكته اساسي فعاليت گم شود . 2- كمال طلبي به حدي كه در تكميل امور تداخل نمايد ( مثلاً بدليل اينكه معيارهاي بسيار محدود او قابل وصول نيست قادر به تكميل طرح نمي باشد ) .3- علاقمندي مفرط به كار و كارايي به بهاي كنار گذاشتن فعا ليت هاي تفريحي و آمد و رفت با دوستان ، بدون ضرورت اقتصادي واضح .4- در مورد امور اخلاقي ورعايت ارزش ها بيش از حد جدي و وظيفه شناس ، دقيق و انعطاف ناپذير است ( بدون رابطه با همانند سازي فرهنگي يا مذهبي ) . 5- از دور انداختن اشياء فرسوده و بي ارزش ، ناتوان است .6- ترديد در تفويض امور يا همكاري با ديگران ، مگر اينكه آنان تسليم مطلق روش او در انجام امور باشند . 7- خست در خرج پول براي خود يا ديگران . پول از نظر او چيزي است كه بايد براي بحران هاي آينده پس انداز شود . 8- ابراز سرسختي و عدم انعطاف . | Obsessive-Compulsive Personality Disorder (669) | 301.4 |
11 | اختلالات شخصيت كه به گونه اي ديگر مشخص نشده است | اين طبقه براي گروهي از عملكردهاي شخصيتي است كه واجد ملاك هاي هيچ يك از اختلالات شخصيتي خاص نمي باشند . نمونه آن وجود ويژگي هاي بيش از يك نوع اختـلال شخصيتي اسـت كه واجـد ملاك هاي كامل هيچ يك از اختـلالات شخصيت نيست ( شخصيت مختلط ). اين طبقه در ضمن مي تواند در مواردي كه به نظر متخصص ثبت اختلال شخصيتي خاص كه در اين طبقه بندي منظور نشده است متناسب بنظر مي رسد مورد استفاده قرار گيرد . نمونه هاي آن عبارتند از : اختلال شخصيت منفعل ـ مهاجم و اختلال شخصيت افسرده . | Personality Disorder NOS (673) | 301.9 |